یادداشت،معلم؛ حافظ آینده نسل‌ها

وقتی معلم از جایگاه راهبری معنوی به سطح یک شغل معمولی تقلیل یابد، بازسازی این تصویر به سادگی امکانپذیر نخواهد بود. هشداری که مشاور وزیر آموزش و پرورش در این یادداشت به جامعه می‌دهد.

براساس اقتضائات حیات اجتماعی بشر، طبیعتاً هر انسانی فارغ از نام شخصی ای که دارد، از یک وجه اجتماعی نیز برخوردار است. این وجه اجتماعی است که معرف او در مراودات با دیگر افراد در جامعه است. شما در پیرامون خود وقتی با افراد مختلف مواجه می‌شوید، یکی از نکاتی که معمولاً مورد توجه قرار می‌دهید؛ این است که اشخاص جدا از نام، چه جایگاهی دارند و موقعیت اجتماعی آنها در چه شاخصه هایی تعریف می‌شود.

به عنوان مثال، در مورد فرد مخاطب شما عناوینی چون کارمند، پزشک، مغازه دار، مادر، فرزند از یک خانواده و ده ها و صدها مورد دیگر در ذهن می‌تواند تداعی شود. اما آن چه که بدان کمتر توجه می‌کنیم، دایره مقبولیت عاطفی و هویتی آن نوع از فعالیت است. این تفاوت نه به معنای یک تمایز مبالغه آمیز بلکه نشأت گرفته از باوریست که عموم جامعه آن را تایید می‌کند.

در این خصوص به بررسی عنوان معلمی می‌پردازیم. این عنوان در کنار عناوین چون مادر، پدر، برادر و... به فرد تعلق می‌گیرد، اما مفهوم انتزاعی که از آن صادر می‌شود ناخواسته در یک جایگاه مقدس در ذهن قاطبه مردم قرار می‌گیرد.

 جایگاه معلم دارای بار ارزشی بالایی است

تقدس جایگاه معلمی به حوزه عملکردیِ او برمی گردد که پس از گذشت قرن های متمادی و فراز و نشیب های متفاوت به افرادی که در این منصب اجتماعی بوده اند اعطاء گردیده است. که موجب گردیده این عنوان، همچنان بار ارزش معنوی بسیار قابل توجهی داشته باشد و برای دربردارنده آن شأنی فاخر و مورد احترام قائل باشیم.

این ارزشمندی از سویی به پشتوانه وجاهت جایگاه معلمی در سخن بزرگان دین و رهبران اجتماعی و از سویی دیگر نیز به تجارب فردی آحاد مردم که در دوران مراوده با این افراد احساس دِین نسبت به کسب داشته های اخلاقی، اجتماعی، علمی، فرهنگی و... خود داشته اند، متاثر می‌گردد.

اما، آنچه که باعث شد به این موضوع پرداخته شود؛ مخاطراتی است که گاه و بیگاه این نوع اعتقاد و باور را دچار لطمه و یا گاهاً متزلزل می‌نماید؛ این درحالی است که لطمه به جایگاه معلمی، نه تنها به وجاهت افراد لطمه می‌زند بلکه مخاطرات آن به جایگاه و هویتی که ارزشمندترین سرمایه های هر جامعه هستند نیز لطمه وارد می‌سازد.

 جایگاه معلم نباید تقلیل یابد

درجامعه هایی که معلم از منظر آحاد مردم آن، یک پیشوا و راهبر و حیات بخش به حیات معنوی انسان ها و حتی یک اسطوره است وقتی به یک کاسب یا حتی یک شغل معمولی تقلیل داده شوند؛ یقیناً، بازسازی آن به سادگی امکانپذیر نخواهد بود. و نسل های فراوان از آن متضرر خواهند شد.

در چنین وضعیتی، دیگر آن فرد منتسب به این صفت و این عنوان دچار ضرر و زیان نشده است؛ بلکه همه پدر و مادرانی که در آینده تربیتیِ فرزند خود آرزوهایی را دنبال می‌کنند نیز دچار تردید خواهند شد.

امروز این وظیفه به دوش تک تک افراد جامعه است که نگاه هوشمندانه به حفظ جایگاه این سرمایه های اجتماعی داشته باشند و هر آنچه که در حفظ این عزت و شکوه لازم است، به کار گیرند‌ و با مدائقه آنچه که این توفیق را بوجود می‌آورد، همت بگمارند.

به راستی که نقش بی بدیل معلمین برای حفاظت و حراست از این موضوع بسیار حائز اهمیت است؛ چراکه آنها نه با تبیین کلامی بلکه با بروز رفتاری که در ذهن و نهاد نوجوان نقش می‌بندد، می‌توانند بهترین پاسداری از این جایگاه را داشته باشد. ان شاالله